ଇଭିରୁ ବାହାରୁଛି ୪ ହଜାର କେଜି ବିପଜ୍ଜନକ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଏବଂ ୯ ଟନ୍ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ, ୧୩ ହଜାର ଲିଟର ଜଳ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,ଏଜେନ୍ସି: ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ କାର (ଇଭି)ଗୁଡ଼ିକ ଯେପରି ଆମେ ଭାବୁଛୁ ସେପରି ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ନୁହେଁ । ସୋସାଇଟି ଅଫ୍ ରେୟାର ଆର୍ଥ ଅନୁଯାୟୀ ୫୭ କିଲୋଗ୍ରାମ କଞ୍ଚାମାଲ (୮ କିଲୋଗ୍ରାମ ଲିଥିୟମ୍‌, ୩୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ନିକେଲ୍‌, ୧୪ କିଲୋଗ୍ରାମ କୋବାଲ୍ଟ) ପ୍ରସ୍ତୁତିିରୁ ୪,୨୭୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ଏସିଡ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଏବଂ ୫୭ କିଲୋଗ୍ରାମ ରେଡିଓଆକ୍ଟିଭ୍ ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ ବାହାରି ଥାଏ । ଗୋଟିଏ ଇଭି ତିଆରି କରିବାରେ ୯ ଟନ୍ କାର୍ବନ ବାହାରଚଥିବାବେଳେ ପେଟ୍ରୋଲ କାରରୁ ୫.୬ ଟନ୍ ବାହାରିଥାଏ ।

ଗୋଟିଏ ଇଭି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ୧୩,୫୦୦ ଲିଟର ପାଣି ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିବାବେଳେ ପେଟ୍ରୋଲ କାରରେ ପ୍ରାୟ ୪,୦୦୦ ଲିଟର ପାଣି ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ । ରିକାର୍ଡୋ କନ୍‌ସଲଟାନ୍ସି ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ଇଭି କୋଇଲା ଚାଳିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉପରେ ଚାର୍ଜ କରାଯାଏ, ତେବେ ୧.୫ ଲକ୍ଷ କିଲୋମିଟର ଚଲାଇବାଦ୍ୱାରା ପେଟ୍ରୋଲ କାର ଅପେକ୍ଷା ମାତ୍ର ୨୦% କମ୍ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେବ । ଭାରତରେ ୭୦% ବିଦ୍ୟୁତ୍ କୋଇଲାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ । ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ କରାଯାଇଥିବା ଅନୁସନ୍ଧାନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ୩୩୦୦ ଟନ୍ ଲିଥିୟମ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୨% ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ୯୮% ପ୍ରଦୂଷଣ ବିସ୍ତାର କରେ ।

ଆରିଜୋନା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଇକୋଲୋଜି ବିଭାଗର ଏରିମିଟସ୍ ପ୍ରଫେସର ଗାଇ ମ୍ୟାକଫର୍ସନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଲିଥିୟମ୍ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ହାଲୁକା ଧାତୁ । ଏହା ଅତି ସହଜରେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ୍ ଛାଡ଼ିିଦିଏ । ଏହି କାରଣରୁ, ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଇଭି ବ୍ୟାଟେରୀରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଲିଥିୟମକୁ ସବୁଜ ଇନ୍ଧନ ଭାବରେ ଗୌରବାନ୍ୱିତ କରାଯାଉଛି, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ମାଟିରୁ ବାହାର କରିବା ପରିବେଶ ପାଇଁ ୩ ଗୁଣ ଅଧିକ ବିଷାକ୍ତ ଅଟେ । ୯୮.୩% ଲିଥିୟମ୍ ବ୍ୟାଟେରୀ ବ୍ୟବହାର ପରେ ଗର୍ତ୍ତରେ ପୋତି ଦିଆଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏହା ଜଳ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଲେ ନିଆଁ ଲାଗିଯାଏ ।

ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜୁନ୍ ୨୦୧୭ରୁ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେରିକାର ପ୍ରଶାନ୍ତ ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଏକ ଗାତରେ ଏହି ବ୍ୟାଟେରୀରୁ ୧୨୪ଟି ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡ ଘଟିଛି । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଜର୍ମାନୀରେ ଏଆଇଏଫ୍‌ଓ ଥିଙ୍କ ଟ୍ୟାଙ୍କଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଅନୁସନ୍ଧାନ ଅନୁଯାୟୀ, ମର୍ସିଡିଜ୍ ସି୨୨୦ଡି ସେଡାନ୍ କିମି ପ୍ରତି ୧୪୧ ଗ୍ରାମ କାର୍ବନ ନିର୍ଗତ କରୁଥିବାବେଳେ ଟେସଲା ମଡେଲ୍ ୩ରେ ୧୮୧ ଗ୍ରାମ କାର୍ବନ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ ।

ଏମଆଇଟି ଏନର୍ଜି ଇନିସିଏଟିଭ୍‌ର ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୦ ନିୟୁତ ଯାନ ଅଛି । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୧ କୋଟି ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଯାନ ରହିଛି । ଯଦି ସବୁ ଗାଡ଼ିକୁ ଇଭିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରାଯାଏ, ତେବେ ଯେଉଁ ଏସିଡ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁକୁ ବାହାରିବ ସେଗୁଡିକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମ ନାହିଁ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ କେବଳ ଜନସାଧାରଣ ପରିବହନ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଘରୋଇ କାର ହ୍ରାସ କଲେ ଗ୍ରୀନ୍ ହାଉସ୍ ଗ୍ୟାସ୍ ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସ ହୋଇପାରିବ ।

ଏକ ପେଟ୍ରୋଲ କାର କିମି ପ୍ରତି ୧୨୫ ଗ୍ରାମ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଉତ୍ପାଦନ କରେ ଏବଂ କୋଇଲା ଚାଳିତ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କାର କିମି ପ୍ରତି ୯୧ ଗ୍ରାମ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଉତ୍ପାଦନ କରେ । ସ୍ୱଚ୍ଛ ପରିବହନ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀକ ପରିଷଦ ଅନୁଯାୟୀ, ୟୁରୋପରେ ଇଭିଗୁଡ଼ିକ ୬୯% କମ୍ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଛନ୍ତି କାରଣ ଏଠାରେ ୬୦% ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିରୁ ଆସିଥାଏ ।

୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ୭୦% ବାଣିଜ୍ୟିକ କାର, ୩୦% ଘରୋଇ କାର, ୪୦% ଦୁଇ ଚକିଆ ଏବଂ ୮୦% ତିନି ଚକିଆ ଯାନକୁ ବିଦ୍ୟୁତକରଣ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି । ଏଥି ସହିତ, ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା, ୪୪.୭% ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେବ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ୨୧.୨୬% ଅଟେ ।